سەبارەت بە کتێبی: ژیریی دەستکردی سەرمایەداری، بەرەنگاری چەپ و بەدیلی گونجاو، تەکنەلۆژیا لە خزمەتی سەرمایە یان ئامرازێک بۆ ئازادی؟
ڕزگار ئاکرێی
چەپی سەربەخۆ، ئارەزوومەند بە چەپ و شۆڕشی تەکنەلۆژیا، و وەک شارەزا لە پەرەپێدانی سیستەم و حوکمڕانی ئەلیکترۆنی کار دەکات.
لینکی کتێبەکە بە زۆر زمان (ئینگلیزی، ئەڵمانە، فەرەنسە، ئیسپانی، پورتوگالی، دەنمارکی، سویدی، نورویجی، هیندی)، لە ڕێگەی دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی ئەمازۆنی جیهانیەوە، بە کەمترین نرخ بڵاوکراوەتەوە
کتێبەکەم “ژیریی دەستکردی سەرمایەداری، تەحەداکانی چەپ و بەدیلی گونجاو: تەکنەلۆژیا لە خزمەتی سەرمایە یان ئامرازێک بۆ ئازادی؟” بە زمانی کوردی، عەرەبی، ئینگلیزی و زمانەکانی تر بڵاو کراوەتەوە. ئەم کارە باسی کێشەی ژیریی دەستکردە بە تایبەتی و تەکنەلۆژیا بە گشتی دەکات لە چوارچێوەی خەباتی چینایەتی لە سەردەمی دیجیتاڵدا. ئەم کتێبە باس لە کاریگەرییەکانی AI دەکات لەسەر بوارە جۆراوجۆرەکان، لە ئابوورییەوە تا سیاسەت، و لە کەلتوورەوە بۆ بیرکردنەوە، لە ژێر سیستەمی سەرمایەداری هاوچەرخدا. ئامانجی ئەم کتێبە پێشکەشکردنی شیکارییە چەپەکانی ژیریی دەستکردە و بەدیلی پێشکەوتووخواز بۆ بەکارهێنانی AI پێشنیار دەکات. تەکنەلۆژیا، دوور لە هەژموونی سەرمایەداری کە بەکاری دەهێنێت بۆ زیادکردنی قازانج و پتەوکردنی کۆنتڕۆڵ، لەسەر حسابی کرێکارانی بیر و بازو.
ناوەڕۆکی کتێبەکە لەسەر ئەم خاڵانەی خوارەوە دامەزراوە:
1 دابەشبوونی دیجیتاڵی نێوان چەپ و سەرمایەداری
دابەشبوونی دیجیتاڵی نێوان چەپ و سەرمایەداری تەحەدایەکی گەورەیە لە سەردەمی دیجیتاڵدا، کە بۆشایی دیجیتاڵی لەلایەن کۆمپانیا گەورەکانی تەکنەلۆژیا و وڵاتانی سەرمایەداریدا. لە کاتێکدا ئەم هێزانە توانای فیزیکی و تەکنیکییان هەیە بۆ ڕێنمایی و شێوەی پێدانی لایەنە جۆراوجۆرەکانی تەکنەلۆژیا و ژیریی دەستکرد، بەڵام چەپ لە زۆربەی بەشەکاندا لە پێگەیەکی لاوازدا دەمێنێتەوە و بەدەست دابەشبوونێکی دیجیتاڵی ئاشکراوە دەناڵێنێت. لەم چوارچێوەیەدا، بارودۆخی ئێستای چەپ بە “مێروولە ڕووبەڕووی فیل” دەچێت. ناتوانێت لەم بوارە گەورە و خێرایەدا لەگەڵ هێزە سەرمایەدارییەکان بگونجێت. ئەم دابەشبوونە دیجیتاڵییە تەنها نەبوونی ئامرازی تەکنیکی نییە، بەڵکو ڕەنگدانەوەی لاوازییەکی نەخوازراو لە دیدگای سیاسی و ڕێکخراوەیی بۆ بەکارهێنانی ئەم ئامرازانە لە خزمەتی خەباتی چەپدا
2- نەخوێندەواری دیجیتاڵی
نەخوێندەواری دیجیتاڵی تەنها نەتوانینی بەکارهێنانی ئامرازی دیجیتاڵی بگەیەنێت، بەڵکو نەتوانینی تێگەیشتن لە چۆنیەتی کارکردنی ئەم ئامرازانە و کاریگەرییان لەسەر ژیانی ڕۆژانە، تاکەکان و خەڵک. بە شێوەیەکی گشتی، ڕێکخراوە چەپەکان زۆرجار ئامرازی تەکنیکی کەمە یان بەکارهێنانیان تا ئێستا سنووردار و سەرەتاییە، ئەمەش توانای کاریگەرییان لەسەر هۆشیاری گشتی سنووردار کردووە. هەروەها ڕاهێنانیان بۆ تێگەیشتن لە پێکهاتەی سیستەمە دیجیتاڵییەکان لە ڕێگەی هۆشیارییەکی ڕەخنەگرانە لەو ئایدۆلۆژیایانەی کۆنتڕۆڵیان دەکەن. ئەم پرۆگرامانە دەبێت جەخت لەسەر دابینکردنی ئەندامان نەک تەنها ئامرازی تەکنیکی، بەڵکو توانای تێگەیشتن لە بوارە سیاسی، ئابووری و تەکنەلۆژییەکان بکەن کە تەکنەلۆژیا پێکدەهێنن و یارمەتیدەر بن بۆ خزمەتکردنی ئامانجەکانی یەکسانی و دادپەروەری کۆمەڵایەتی. نەخوێندەواری دیجیتاڵی چەپ دەخاتە دۆخێکی لاوازەوە بەرامبەر ئەو تەحەدایانەی سەرمایەداری دیجیتاڵی دروستی دەکات و بەربەستێک پێکدەهێنێت بۆ ئەوەی کاریگەری هەبێت لە سەردەمی دیجیتاڵدا. بۆیە پێویستە تواناکانی ئەندامان و سەرکردەکان و ڕێکخەرەکانی ڕێکخراوە چەپ و گشتییەکان لە ئاستە جیاوازەکاندا لەسەر ئامرازەکانی سەردەمی دیجیتاڵی مۆدێرن ڕاهێنان و پەرەپێدان بکرێت بۆ ئەوەی بتوانن ڕووبەڕووی هەژموونی دیجیتاڵی ببنەوە.
3- پەرەپێدانی توانا و لێهاتوویی تەکنیکی چەپ وەک پێویستییەکی پەرەپێدانی خەبات.
توانای چەپەکان لە بواری تەکنیکیدا بۆتە پێویستییەکی ستراتیجی هاوتەریب لەگەڵ پەرەپێدانی توانای سیاسی و ڕۆشنبیری و ڕێکخراوەیی و میدیایی و جەماوەری. هەروەک چۆن هێزەکانی چەپ ناتوانن پشت بە میدیای سەرمایەداری ببەستن و لە هەمان کاتدا هەوڵ بدەن میدیای سەربەخۆی خۆیان دابمەزرێنن و لەگەڵ پەرەپێدانی بیروڕا و سیاسەت و ئامرازە ڕێکخراوەییەکانی خۆیان سەربەخۆ لە ئامرازەکانی هەژموونی بۆرژوازی ، دەبێت ئەوەش بزانن کە شەڕیان لە دژی سەرمایەداری دیجیتاڵی بە ئامرازەکانی ڕکابەرەکانیان ناکرێت . بۆیە سەربەخۆی تەکنەلۆژیا مەرجێکی بنچینەییە کە تەواوکەری سەربەخۆیی ڕۆشنبیری و سیاسی و ڕێکخراوەییە. ناکرێت قسە لەسەر ئازادی ڕاستەقینە یان بنیاتنانی پڕۆژەی سۆسیالیستی ڕادیکال بکرێت، لە کاتێکدا ڕێکخراوە چەپەکان لە ڕێگەی ئامرازەکانی ژیریی دەستکرد کە لەلایەن وڵاتانی گەورە و کۆمپانیا سەرمایەدارییەکانەوە بۆ خزمەتی بەرژەوەندییەکانیان پەرەپێدراوە، سانسۆر و کۆنتڕۆڵ و چاودێری ورد دەکرێن. چۆن بزووتنەوەی ڕزگاریخوازی دەتوانێت ئامراز و پرۆگرامەکانی خۆی دابڕێژێت و ڕێکبخات و بنیاتنانی ئەو سیستەمانەی کە بۆ لاوازکردنی داڕێژراون یان لانی کەم بۆ پاڵاوتن و سنووردارکردنی گوتارەکەی و کەمکردنەوەی بڵاوبوونەوە و کاریگەرییەکەی داڕێژراون؟ ئایا ئەوانەی بۆ گۆڕانی سۆسیالیستی دیموکراتی دەجەنگن دەتوانن ئەوە قبوڵ بکەن کە لێدوان و جوڵە و شیکردنەوەکانیان بۆ هۆشیاری جەماوەریان لە ژێر ڕەحمەتی ئەلگۆریتمەکاندایە کە خزمەت بە لۆژیکی بازاڕ دەکەن و زاڵبوونی چینی سەرمایەداری لە فۆرماتی دیجیتاڵی پێشکەوتوودا بەرهەم دەهێننەوە؟
4 - ڕۆڵی گەنجان لە گۆڕان و گەشەپێدانی دیجیتاڵی
گەنجان یەکێکن لە توخمە سەرەکییەکانی برەودان بە گۆڕان و گەشەپێدانی دیجیتاڵی لەناو ڕێکخراوە چەپەکاندا. لەبەر ڕۆشنایی ئەو گۆڕانکارییە خێرایانەی لە جیهانی دیجیتاڵدا ڕوودەدەن، ڕۆڵی گەنجان لە کەمکردنەوەی نەخوێندەواری دیجیتاڵی لەناو پارتە چەپەکاندا گرنگ بووە. گەنجان بڕبڕەی پشتی هەر گۆڕانکاری و گەشەپێدانی دیجیتاڵی پێکدەهێنن کە لە نێو ڕێکخراوە چەپەکاندا ڕوو بدات. زۆرێک لە گەنجانی ئەمڕۆ توانای ئەوەیان هەیە بەهێزکردنی گەنجان لە نێو ڕێکخراوە چەپەکاندا پێشمەرجێکە بۆ گونجاندن لەگەڵ سەردەمی دیجیتاڵ و سوودوەرگرتن لە ئامرازە تەکنیکییەکان بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی هەژموونی دیجیتاڵی سەرمایەداری، چونکە توانای پەرەپێدانی ئامرازی نوێی خەباتیان هەیە کە توانای ڕێکخستن، بەگەڕخستن و کاریگەری لەسەر ڕای گشتی باشتر دەکات. هەروەها دەتوانن داهێنان بخەنە ناو میتۆدەکانی خەباتی چەپەوە. گەنجان دەتوانن چالاکانە بەشداری بکەن لە بەڕێوەبردنی ئەم گۆڕانکارییە دیجیتاڵییە لەناو پارتە چەپەکاندا بەهۆی توانای بەرزیان لە بەکارهێنانی تەکنەلۆژیا بۆ زاڵبوون بەسەر بەربەستەکانی سەرمایەداری دیجیتاڵ. پێویستە کار بۆ لابردنی هەموو بەربەستە ڕێکخراوەیی و سیاسییەکان بکرێت کە ڕێگرە لە چوونە ناو ڕێکخراوە چەپەکان و مانەوە لە ڕێکخراوە چەپەکاندا و نەرمییەکی گەورە نیشان بدرێت لەگەڵیاندا، بەگوێرەی گەشەی مەعریفی و هۆشیاریی دێموکراسییان
5- دیجیتاڵی چەپی نێودەوڵەتی
گرنگی بنیاتنانی نێودەوڵەتی چەپی دیجیتاڵی بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی هەژموونی ژیریی دەستکرد و تەکنەلۆژیای دیجیتاڵی گشتی لەلایەن کۆمپانیا گەورەکانی تەکنەلۆژیا و وڵاتانی سەرمایەداری. ئەم نێودەوڵەتییە دیجیتاڵیانە پێویستییەکی ستراتیژین بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی هەژموونی سەرمایەداری لە بۆشایی دیجیتاڵدا، چونکە ئەم هێزە گەورانە کۆنتڕۆڵی خۆیان بەسەر ئامرازەکانی تەکنەلۆژیا دەسەپێنن و چەوساندنەوە و خەباتی چینایەتی قووڵتر دەکەن. ئینتەرناسیۆنالیزمی دیجیتاڵی لێرەدا بە واتای هاوپەیمانی چەپ و پێشکەوتووخوازی جیهانی، تێپەڕاندنی سنوورە جوگرافیەکان و دابەشکارییە ڕۆشنبیرییەکان. هەروەک چۆن چەپ و ئینتەرناسیۆنالی کرێکاری لە مێژوودا بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی سەرمایەداری پێویست بوون، ئێستا پێویستە هاوپەیمانی چەپی دیجیتاڵی دروست بکرێت کە جەخت لەسەر ڕووبەڕووبوونەوەی سەرمایەداری لە دەروازەی تەکنەلۆژیاوە بکات، و کار بۆ یەکخستنی هەوڵەکانی چەپ لە ڕێگەی ئامراز و پلاتفۆرمەکانی سەردەمی دیجیتاڵەوە بکات.
بە پەرەپێدانی هاوکاری نێوان ڕێکخراوە چەپەکان لە سەرانسەری جیهاندا، ئەم نێونەتەوەییانە بەشداری دەکەن لە پەرەپێدانی تەکنەلۆژیای جێگرەوەی بەشداربووان و سەرچاوە کراوەکان کە دڵنیایی دەدەن کە تەکنەلۆژیا لە خزمەتی کۆمەڵگادایە و بەرەو بەدیهێنانی دادپەروەری و یەکسانی کۆمەڵایەتی دەڕوات. ئەم هاوپەیمانییە دیجیتاڵییە دەبێت جیاوازی ئایدیۆلۆژی نێوان تەوژمە چەپە جیاوازەکان تێپەڕێنێت، بەتایبەتی لەم بوارەدا و جەخت لەسەر ئامانجی هاوبەش بکات: دەرهێنانی تەکنەلۆژیا لە چنگی سەرمایە و گۆڕینی بۆ ئامرازێک بۆ ئازادی بەکۆمەڵ.
6 - ژیریی دەستکرد لە سێبەری سەرمایەداریدا
سەرەڕای توانا گەورەکانی ژیریی دەستکرد بۆ باشترکردنی ژیانی مرۆڤ، ئەمڕۆ بە شێوەیەک بەکاردەهێنرێت کە خزمەت بە کۆمپانیا گەورەکان و وڵاتانی سەرمایەداری دەکات و ئامرازێکی کاریگەرە لە سەرکوتکردن و کۆنتڕۆڵکردنی دیجیتاڵی. بەکاردێت بۆ گۆڕینی ناڕاستەوخۆی هۆشیاری جەماوەری، لە ڕێگەی ئەلگۆریتمێک کە تاکەکان لەسەر ئینتەرنێت کۆنتڕۆڵ دەکەن.
ئەم ئەلگۆریتمانە کاریگەری لەسەر هەڵبژاردن و ئاراستەی ڕۆشنبیری تاکەکان هەیە، وایان لێدەکات ئامرازێکی هەژموونی ڕۆشنبیری کە بیرۆکەی سەرمایەداری و ڕاستڕەو بەرز دەکاتەوە، و یارمەتیدەرە لە هەڵوەشاندنەوە و سنووردارکردنی بیری چەپ و پێشکەوتوو. سەرەڕای ئەوەش، AI بەکاردێت بۆ هاندانی جیاکاری بە هەموو شێوەکانی، هەم لە بازاڕی کار و هەم لە ژیانی ڕۆژانەدا، لەگەڵ بەهاکانی سەرمایەداری. هەروەها کاریگەری ژینگەیی خراپی هەیە و بۆ بەکارهێنانی تاوانکارانە بەکاردەهێنرێت، وەک پەرەپێدانی چەک و هەڵگیرسانی جەنگ.
7 -بەدیلی چەپ بۆ ژیریی دەستکرد
ئەو بەدیلانەی لەم کتێبەدا پێشکەش کراوە تێڕوانینێکی چەپی پێشکەوتووخوازە بۆ ژیریی دەستکرد، کە هەوڵ دەدات کۆنتڕۆڵی ئەم تەکنەلۆژیایە لە لایەن جەماوەرەوە بسەنێتەوە و ئاراستەی بکات بۆ خزمەتکردنی بەرژەوەندییەکانی کرێکاران و کرێکارانی بیرو بازو . AI دەبێت نەک تەنها بۆ باشترکردنی ژیان بەکار بهێنرێت، بەڵکو بۆ هەڵوەشاندنەوەی هەژموونی سەرمایەداری لە ڕێگەی سەرچاوە و شەفافی چەپەکانەوە.
لەم ڕوانگەیەدا، تەکنەلۆژیا دەبێتە موڵکی کۆمەلایەتی، لەژێر سەرپەرشتی دیموکراسییەکی جەماوەری، دەستەبەرکردنی بەکارهێنانی بۆ بەرژەوەندی کۆمەڵگا. AI دەتوانرێت بەکار بهێنرێت بۆ باشترکردنی کاری بەکۆمەڵ، بەرەوپێشبردنی دادپەروەری کۆمەڵایەتی و یەکسانی، و چارەسەرکردنی کێشەکانی وەک هەژاری، پەروەردە، تەندروستی، و یەکسانی جێندەر، دوور لە لۆژیکی قازانج و چەوساندنەوە. AI دەبێت بەکار بهێنرێت بۆ بەدەستهێنانی دابەشکردنی دادپەروەرانەی سەرچاوەکان، دەستەبەرکردنی دەرفەتی کاری یەکسان بێ گوێدانە باکگراوندێکی کۆمەڵایەتی و ئابووری، و تەنانەت بەشداریکردن لە کەمکردنەوەی کاتژمێرەکانی کارکردن بەبێ کەمکردنەوەی مووچە. هەروەها دەتوانرێت ئامرازێکی کاریگەر بێت بۆ بەرەنگاربوونەوەی جیاکاری، چ جێندەر بێت یان نەژادی، لە ڕێگەی پەرەپێدانی سیستەمی هەڵسەنگاندن لەسەر بنەمای لێهاتوویی نەک لایەنگیری، و پشتیوانی لە پاراستنی ژینگە، پەرەپێدانی دیموکراسی و ڕێزگرتن لە مافەکانی مرۆڤ.
8- بەکارهێنانی وریا و بیرمەندانەی AI بەردەست
بەکارهێنانی AI ئێستا لەلایەن هێزە چەپەکانەوە دەبێت بە وریاییەوە و بە ئەنقەست بێت. هەرچەندە ئەم تەکنەلۆژیایە بەرهەمێکی سەرمایەداری بێلایەنە نيه، بەڵام توانایەکی گەورەی هەیە کە دەتوانرێت بۆ دادپەروەری کۆمەڵایەتی بەکار بهێنرێت، ئەگەر بە ئاگایی، ڕەخنەگرانە و بە شێوەیەکی ئامانجدار بەکار بهێنرێت. ئەمە پێویستی بە بیرکردنەوەیەکی زانستی کراوەیە، کە تەکنەلۆژیا وەک ئامرازێک دەبینێت کە دەتوانرێت سوودی لێوەربگیرێت بۆ پەرەپێدانی ململانێی سیاسی، گشتی، میدیایی و تەکنیکی. ئەمە دەبێت لەگەڵ دڵنیابوون لە شەفافییەت، پاراستنی تایبەتمەندی داتا، و سەپاندنی چاودێرییەکی توند مرۆڤ لەسەر بەکارهێنانی AI. هەر بەکارهێنانێکی چەپ لەم ئامرازانە دەبێت لە چوارچێوەی بەرەوپێشبردنی ئامانجە سۆسیالیستییەکان و پێشکەوتووخوازانە بێت، نەک جێگرەوەی کاری مەیدانی، بەڵکو پاڵپشتی و تەواوکەر بێت بۆ بنیاتنانی گۆڕانکاری کۆمەڵایەتی ڕادیکاڵ.
9- زمانی کتێب، بڵاوکردنەوەی ئەلیکترۆنی و مافی چاپ
زمانێکی سادە و ڕوون لە کتێبەکەدا بەکارهاتووە بۆ دڵنیابوون لەوەی ناوەڕۆکەکە بگاتە فراوانترین بەش لە خوێنەران، بە ئامانجی ئاسانکردنی بیرۆکە تەکنیکییەکان بۆ ئەوەی هەمووان بتوانن لێیان تێبگەن، چ پسپۆڕی بێت یان ناپسپۆڕ.کتێبەکە لە ڕێگەی دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی جیهانی "ئەمازۆن" بڵاو دەکرێتەوە و هەروەها لە ئینتەرنێتدا بە خۆڕایی بەردەستە و بە ئەلیکترۆنی بڵاو دەکرێتەوە بۆ ئاسانکاری بۆ زۆرترین خوێنەر و بەبێ هیچ سنوورداریەک بۆ بەکارهێنانی. کتێبەکە بۆ هەمووان کراوەیە، و دەقەکانی ڕێگەیان پێدراوە ئازادانە بەکار بهێنرێن، لەوانە بڵاوکردنەوە یان دووبارە بەکارهێنانەوەیان، لەگەڵ ئاماژەکردن بە سەرچاوەکە هەرکاتێک گونجاو بێت، بەڵام زۆرەملێ نییە.
10 دەرئەنجام
شۆڕشی دیجیتاڵی ئێستا، سەرەڕای توانا زۆرەکەی، لە بەرژەوەندی قازانج و هەژموونی سەرمایەداریدا ئەندازیاری کراوە. بەڵام شەڕەکە هێشتا بەتەواوی چارەسەر نەکراوە و سەرمایەداری جیهانێکی تەواو داخراوی دروست نەکردووە. هێشتا بوار بۆ بەدیلی چەپ ماوە، بە مەرجێک کارەکە بە ئاگایی و پلانی درێژخایەن بۆ جەنگێکی زۆر سەخت و ئاڵۆز ئەنجام بدرێت. بەرگری لە سەرمایەداری، بەتایبەتی لە قۆناغی دیجیتاڵیدا، تەنها ململانێ نییە بۆ دەسەڵاتی ئابووری و سیاسی، بەڵکو بۆ خودی هۆشیاری مرۆڤ: لەسەر ئەوەی کێ کۆنترۆڵی لێشاوی زانیاری و زانیاری دەکات، و کێ هۆشیاری کۆمەلایەتی بەرهەم دەهێنێتەوە.
لە کۆتاییدا بانگهێشتتان دەکەم بۆ بەشداریکردن لە بەرەوپێشبردنی ئەلتەرناتیڤی چەپ بۆ تەکنەلۆژیا و ژیریی دەستکرد لە ڕێگەی دیالۆگ لەسەر مەسەلەکانی بەردەست، چونکە بیرۆکە و پێشنیارەکانی ئەم کتێبە تەنیا خاڵن بۆ دیالۆگی بەکۆمەڵ لە نێو ڕیزەکانی چەپدا.
پەرەپێدانی ئەڵتەرناتیڤێکی پراکتیکی و کاریگەر پێویستی بە گفتوگۆی فراوانە لە نێوان ڕێکخراوەکان و بزووتنەوەکان و کەسایەتییە چەپ و پێشکەوتووخوازەکان لە وڵاتانی جیاوازدا کە ببێتە هۆی داڕشتنی پلانێکی ڕوون و کارا. کاتێک ئەم بیرۆکانە دەخەمە ڕوو، ئامانجم دابینکردنی چارەسەری ئامادە نییە، بەڵکو کردنەوەی گفتوگۆیەکی زیندووە سەبارەت بە ئەولەویەتەکان، گفتوگۆیەک کە دەبێت بگۆڕێت بۆ بانگەوازێکی کراوە بۆ بەشداریکردن لە گەشەپێدانی دیدێکی چەپی دیجیتاڵی جێگرەوە، بۆ ژیریی دەستکرد بە تایبەتی، و بۆ تەکنەلۆژیا بە گشتی، لە ڕێگەی هەوڵێکی چەپی کۆمەڵ و هاوبەش، رێکخراو و سنوورتێپەڕ.
- کتێبەکە دەتوانرێت لە ڕێگەی ئەمانەوە بەدەست بهێنرێت:
لینکی بەخۆڕایی بۆ کتێبەکە لە ماڵپەڕەکەم.
کوردی
https://rezgar.com/books/i.asp?bid=5
https://leanpub.com/ai-socialism
Available now at your favorite digital store!
|
